بیماری های کودکان( 4)

رشد انگل‌ها در بدن و نقش آن در بیماری های کودکان
انگل‌های دستگاه گوارش

استفاده از مواد غذایی آلوده، تماس با خاک‌آلوده و یا هر سطحی که آلوده به انگل‌ها باشد، می‌تواند بدن کودک شما را در مقابل ورود انگل آسیب‌پذیر کند. وجود مشکلات گوارشی، دل‌درد، کاهش وزن و خاراندن مداوم مقعد، از نشانه‌های ابتلا به انگل هستند. برای بررسی این وضعیت پزشک آزمایش‌هایی را برای فرزندتان تجویز می‌کند و در صورت مثبت بودن آزمایش‌ها، می‌بایست درمان دارویی آغاز شود. توجه داشته باشید که تا کامل شدن بهبودی فرزندتان، وسایل او را ضدعفونی کرده و بهداشت را به‌خوبی رعایت کنید.

 
بیماری های گوش، حلق و بینی در کودکان
بوی بددهان کودک

بوی بددهان به این معناست که کودک نفس بدبویی دارد و حتی با مسواک زدن نیز، این بو برطرف نمی‌شود. خشکی دهان، مسواک نزدن مرتب دندان‌ها و یا وجود عفونت‌هایی در مجرای حلق، از علل این بیماری هستند.

برفک دهان نوزاد

این بیماری باعث بروز دانه‌های سفیدرنگی روی زبان، اطراف لب‌ها و حلق کودک می‌شود. علت بروز برفک دهان، یک بیماری قارچی می‌باشد و برای رفع آن می‌بایست کودکتان زیر نظر پزشک از آنتی‌بیوتیک استفاده کند.

پارگی پرده گوش

اگرچه آسیب به پرده گوش در هر زمانی ممکن است ایجاد شود، در دوران کودکی احتمال این خطر بیشتر است. فروکردن وسایل نوک‌تیز در گوش، ضربه‌هایی که به هنگام بازی و درگیری با دوستان برای فرد ایجاد می‌شود، می‌تواند منجر به آسیب دیدن پرده گوش شود. با توجه به اهمیت این عضو در شنوایی، آسیب یا پارگی کامل آن، می‌تواند به درجاتی شنوایی را دچار مشکل کند و یا فرد به‌طور کامل شنوایی را از دست بدهد.

انسداد حفره‌های بینی

این بیماری می‌تواند به دلایل مختلفی مثل آلرژی‌های فصلی، ورود اجسام خارجی به داخل حفره‌های بینی و یا کج شدن غضروفی که حفره‌های بینی را از هم جدا می‌کند ایجادشده باشد. برای درمان این بیماری از راه‌های مختلفی استفاده می‌شود. این راه‌ها طیف وسیعی از داروهای کاهش حساسیت تا جراحی برای رفع نواقص ساختاری را شامل می‌شود.

سینوزیت

چرکی شدن حفره‌های سینوسی که بانام سینوزیت در میان مردم شناخته می‌شود، یکی از اختلالات شایع در کودکی است. احساس سردرد، سرفه، بوی بددهان و همچنین خلط‌آور بودن حلق و بینی از علائم این بیماری هستند. 

بیماری های کودکان( 3)

بیماری های ویروسی در کودکان
سرماخوردگی

سرماخوردگی بیماری است که به‌ویژه در سنین پیش‌دبستانی و دبستان باید انتظار آن را داشته باشید. اگرچه در سنین پایین‌تر نیز به دلیل آسیب‌پذیر بودن کودکان، ممکن است چندین بار در سال، سرماخوردگی کودکتان را تجربه کنید اما ورود به مدرسه و ارتباط با سایر کودکان، مهم‌ترین عامل در بروز سرماخوردگی فرزندتان است.

هنگامی‌که فرزند شما، دچار سرماخوردگی می‌شود، مراقبت‌های معمول روزانه نظیر پرهیزهای غذایی و یا استراحت کافی می‌بایست برای وی انجام گیرد. اگر احساس می‌کنید که کودکتان به دارو احتیاج دارد، به‌جای استفاده خودسرانه از داروها، با پزشک مشورت کنید.

آنفولانزا از جمله بیماری های ویروسی در کودکان

این بیماری از خانواده سرماخوردگی‌های ویروسی بوده ولی شدت بالاتری دارد. تب شدید، لرز، گلودرد، سینه‌درد، عطسه و سرفه، احساس کوفتگی بدن و در برخی مواقع، اسهال و استفراغ از نشانه‌های ابتلا به این بیماری هستند. برای درمان این بیماری بهترین راه پیشگیری و استفاده از واکسن می‌باشد.

آبله‌مرغان

این بیماری به‌صورت ایجاد جوش‌های قرمزرنگ در بدن کودک خود را نشان می‌دهد و با تب، سرفه، بی‌اشتهایی همراه است. اگر می‌خواهید از ابتلای فرزندتان به این بیماری جلوگیری کنید، بهتر است از واکسن آبله‌مرغان استفاده کنید. کودک شما می‌بایست یک‌بار در فاصله 12 تا 15 ماهگی و یک‌بار در 4 تا 6 سالگی در برابر این بیماری واکسینه شود.

سرخک و سرخجه

این دو بیماری با نشانه‌های تب، بی‌حالی و همچنین بروز بثورات قرمزرنگ پوستی که تمام سطح بدن را درگیر می‌کند، شناخته می‌شوند. برای جلوگیری از بروز این بیماری در کودک، می‌بایست در زمان‌های مقتضی که پزشک مشخص کرده برای واکسیناسیون کودک اقدام کنید. چنان‌که در زمان بارداری شما، فرزندتان به سرخک یا سرخجه مبتلا شد، این موضوع را با پزشک درمیان بگذارد چراکه احتمال انتقال بیماری به جنین داخل شکمتان وجود دارد.

بیماری کاوازاکی

کاوازاکی یکی از جدی‌ترین بیماری های کودکان است. بااین‌حال هنوز دلایل ابتلا به آن، به‌درستی مشخص نشده است. این بیماری با نشانه‌هایی نظیر تب، قرمزی چشم، التهاب گلو و راش پوستی مشخص می‌شود. برای درمان این بیماری می‌بایست حتماً به پزشک مراجعه نمایید. اگرچه در اکثر مواقع این بیماری درمان خواهد شد، ممکن است عوارضی نظیر مشکلات قلبی را برای کودک به همراه داشته باشد. 
 

بیماری های کودکان( 2)

 

بیماری های قلبی مادرزادی در کودکان

بیماری های قلبی مادرزاد، مربوط به شرایطی هستند که عضله قلب و اندام‌های مربوط به آن، مانند رگ‌هایی که به قلب متصل می‌شوند، به‌خوبی شکل نگرفته‌اند. این بیماری می‌تواند باسابقه ژنتیکی و یا به دلیل وجود یک عفونت در بدن مادر ایجاد شود.

 
بیماری های عفونی در کودکان
عفونت چشم

بچه‌ها معمولاً دستان خود را به هرجایی می‌زنند، کنترل بهداشت و نظافت دست‌های کودک در تمام این موارد، کاری دشوار یا غیرممکن است. در اثر تماس دست یا هر شی‌ء کثیف با چشم، ممکن است میکروب‌ها وارد چشم فرد شده و باعث التهاب و سرخی چشم شوند. در این شرایط می‌بایست به‌دقت از بهداشت کودک مراقبت کنید تا از سرایت این بیماری به سایر اعضای خانواده جلوگیری کنید. علاوه بر این، شست و شوی دستان نوزاد و مراقبت از عدم تماس دست با چشم، برای بهبود سریع‌تر بیماری مهم است. بهتر است برای استفاده از قطره‌های چشمی و درمان عفونت چشم فرزندتان با یک پزشک مشورت کنید.

 

عفونت گوش از جمله بیماری های عفونی در کودکان

معمولاً کودکان به‌دفعات به عفونت و درد گوش مبتلا می‌شوند. این بیماری تا حد زیادی به این خاطر ایجاد می‌شود که شیپور استاش در کودکان کوچک است. شیپور استاش درواقع راه ارتباطی گوش و گلو است. در کودکان به دلیل کوچک بودن شیپور استاش، عفونت به‌راحتی به گوش کودک منتقل می‌شود. به‌تدریج و با بزرگ‌تر شدن اندام‌ها، این فاصله بیشتر شده و عفونت گوش کودک نیز، کاهش پیدا می‌کند. اگر احساس می‌کنید شدت درد کودک بیش‌ازحد است و یا می‌خواهید از مسکن‌ها یا آنتی‌بیوتیک استفاده کنید، بهتر است با یک پزشک مشورت نمایید.
عفونت‌های قارچی

بروز عفونت‌های قارچی بر روی پوست، یکی دیگر از بیماری های شایع در کودکان هستند که در صورت تماس با دیگران به‌راحتی به سایر کودکان نیز منتقل می‌شوند. این بیماری به‌صورت بروز حلقه‌های قرمزرنگ بر روی پوست خود را نشان می‌دهد.
بیماری پنجم یا اریتما اینفکتیوزوم

درگذشته شش بیماری عفونی حاد، در ارتباط با کودکان شناسایی‌شده بود و اریتما اینفکتیوزوم، پنجمین بیماری این گروه بود. به همین خاطر نام بیماری پنجم برای این بیماری استفاده می‌شود. عمده افرادی که در معرض این بیماری هستند، کودکان زیر 3 سال می‌باشند. بارزترین علامت این بیماری، وجود راش‌های پوستی در صورت و گونه‌های کودک می‌باشد؛ اما کودک شما ممکن است در کنار این علامت، تب، بدن‌درد و یا راش‌های پوستی در سینه و گردن خود را نیز تجربه کند.

 

 

بیماری های کودکان( 1)

کودکان به دلیل ناتوانی در مراقبت از خود و همچنین ضعف در سیستم ایمنی در معرض خطر بیماری های مختلفی قرار دارند و در واقع والدین بیش از هر فرد دیگری زمان بیشتری را با کودک خود سپری کرده و در نتیجه در صورت بروز علائم در کودک خود می‌توانند نشانه‌ها را دقیق‌ تر بررسی کنند و کودک را برای درمان نزد متخصص ببرند. با این حال به‌ مرور و با گذشت زمان، بدن کودک نسبت به بیماری های مختلف ایمن شده و سیستم ایمنی عملکرد قوی‌ تری پیدا می‌کند اما باید سال‌های اول زندگی از کودکتان به‌خوبی مراقبت کنید. برای این امر لازم است تا شایع‌ترین بیماری های کودکان را بشناسید و برای مراقبت از کودکتان در برابر آن‌ها، برنامه‌ ریزی کنید. در این مطلب شایع‌ ترین بیماری های کودکان را با شما به اشتراک گذاشتیم.

 

 

بیماری های مادرزادی در کودکان
 

شکاف لب یا کام

شکاف کام یا لب یکی از شایع‌ ترین اختلالات مادرزادی در فک و صورت کودکان است. این اختلال به این دلیل ایجاد می‌شود که در طول مدت بارداری و رشد جنین، دو طرف صورت به‌خوبی به یکدیگر متصل نشده و شکافی ایجاد می‌شود. شکاف لب یا کام با توجه به مشکلاتی که درزمینهٔ بلعیدن شیر و یا صحبت کردن ایجاد می‌کند و همچنین به دلیل تأثیری که بر زیبایی چهره دارد، می‌بایست به‌سرعت مورد بررسی قرارگرفته و در اکثر مواقع با جراحی برطرف می‌شود.

پاهای پرانتزی

این مشکل به دلیل تنگ بودن فضای رحم مادر در دوران جنینی به وجود می‌آید. با توجه به اینکه این اختلال زمانی کاملاً مشهود و قابل‌ تشخیص است که فرد روی پاهای خود ایستاده باشد، بسیاری از خانواده‌ها تا پیش از راه افتادن فرزندان، متوجه این مسئله نمی‌شوند. با تشخیص زودهنگام این عارضه، می‌توان از تمرینات ورزشی مناسب برای رفع آن، استفاده کرد؛ اما چنانچه شدت این عارضه زیاد باشد و یا دیر برای درمان اقدام شود، ممکن است احتیاج به جراحی وجود داشته باشد.

اسپینابیفیدا یا مهره شکاف

بیماری اسپینابیفیدا یک نقص مادرزادی است که دلایل آن، هنوز به‌طور کامل شناخته‌ شده نیست. در این بیماری، ستون مهره‌های فرد که دربرگیرنده نخاع می‌باشد، به‌ درستی بسته نشده و انتهای آن در قسمت مهره‌های پایینی کمر باز است. اسپینابیفیدا می‌تواند مشکلات بسیاری ازجمله فلج اعصاب را برای نوزاد ایجاد کند. به همین خاطر می‌بایست به‌ سرعت مورد درمان قرار گرفته و اکثر مواقع با جراحی برطرف می‌شود.

اسکیزوفرنیا( 3)

اگرچه اسکیزوفرنی فقط یک علت ندارد، ولی درمان باید براساس رویکردی چند جنبه ای استوار باشد که عناصر نظری مختلف در آن وجود داشته باشند. مدل های جامع فعلی عبارتند از: درمان های زیستی، مداخله های روان شناختی عمدتاً به شکل فنون رفتاری، و مداخله های اجتماعی- فرهنگی که بر محیط درمانی و خانواده درمانی تمرکز دارند. 

درمان های زیستی در اسکیزوفرنیا

چند طبقه از دارو های ضد روان پریشی وجود دارند که آرام بخش های عمده یا داروهای نورولیپتیک نیز نامیده می شوند. داروهای نورولیپتیک علاوه بر اینکه آرامبخش هستند، فراوانی و شدت نشانه های روان پریشی را کاهش می دهند. داروهای نورولیپتیک مختلف از نظر مقدار لازم برای دستیابی به تأثیر درمانی، تفاوت دارند،  به طوری که از داروهای کم قدرت که به مقادیر مصرف زیاد نیاز دارند تا داروهای پر قدرت که در مقایسه، به مقادیر مصرف کمتر نیاز دارند، در نوسان هستند. طبقه کم قدرت، داروهایی مانند کلرپرومازین( تورازین) و تیوریدازین( ملاریل) را شامل می شوند؛ از جمله داروهای میان قدرت، تریفلوپرازین( استلازین) و تیوتیکسین( ناوین) هستند؛ داروهای پرقدرت، هالوپریدول( هالودول) و فلوفنازین( پرولیکسین) را در بر می گیرند. روانپزشک به احتمال زیاد برای بیماری که شدیداً بی قرار است داروی کم قدرت تجویز می کند، زیرا داروهای کم قدرت از داروهای پرقدرت آرامبخش بخش ترند. داروهای پرقدرت برای بیماری که کمتر بی قرار است ارجحیت دارند، اما آن ها خطر عوارض جانبی جدی تری دارند.

این داروهای ضد روان پریشی که به طور سنتی تجویز می شوند، از طریق مسدود کردن گیرندهای دوپامین تأثیر می گذارند. به عبارت دیگر، این دارو ها به مناطقی روی نورون ها می چسبند که معمولاً به انتقال دهنده ی دوپامین پاسخ می دهند. این تأثیر دو نتیجه رفتاری دارد، یکی درمانی و دیگر ناخواسته و مشکل آفرین. هنگامی که گیرنده های دوپامین در قسمت هایی از مغز که بر افکار و احساس ها تأثیر دارند، نافعال می شوند، نتیجه درمانی آن، کاهش فراوانی و شدت نشانه های روان پریشی است. 

مصرف داروهای ضد روان پریشی عوارضی از جمله: لرزش کنترل ناپذیر، سفت شدن عضلات، و حرکات غیر ارادی چشم دچار شوند. همچنین مصرف طولانی مدت داروهای نورولیپتیک سبب حرکت پریشی دیر رس در 10 تا 20 درصد از مصرف کنندگان می شود. این افراد در قسمت های مختلف بدن از جمله دهان، زبان، لب ها، انگشتان، دست ها، پاها و تنه دچار می شوند. همان گونه که می توانید تجسم کنید، این حرکات غیرارادی می توانند توانایی فرد را در راه رفتن، نفس کشیدن، خوردن و صحبت کردن شدیداً مختل کنند، به طوری که دیده شدن در چنین حالتی بسیار خجالت آور است.   

اسکیزوفرنیا( 2)

 

سوء مصرف مواد در اسکیزوفرنیا

 

سوء مصرف مواد در اسکیزوفرنیا شایع است.

- شیوع طول عمر هر نوع سوء مصرف مواد( به استثنای توتون) اغلب بالاتر از 50 درصد است.

- مصرف زیاد کانابیس( گیاهی که از آن حشیش و ماری جوانا درست می شود) بیش از" 50 دفعه" خطر بروز اسکیزوفرنیا را در مقایسه با کسانی که مصرف نمی کنند تا( 6)برابر افزایش می دهد.

- حدود 90 درصد این  بیماران به نیکوتین وابستگی دارند.

- نیکوتین، گذشته از افزایش مرگ و میر مرتبط با سیگار، سبب کاهش غلظت خونی برخی داروهای ضد روانپریشی می شود.

- به نظر می رسد تجویز نیکوتین سبب بهبود برخی تخریب های شناختی و پارکینسونیسم بیماران می شود که احتمالا این اثرات نتیجه فعال شدن نورون های (دوپامین) به واسطه ی نیکوتین است.

- مصرف سیگار در این بیماران در واقع نوعی خود درمانی محسوب می شود.
در این دیدگاه اعتقاد بر آن است که نیکوتین توسط تأثیر بر گیرنده های نیکوتینی مغز و کاهش ادراک محرک های خارجی، بخصوص سر و صدا؛ سبب کاهش علایم مثبت مانند توهمات می شود.

 

تراکم جمعیت در اسکیزوفرنیا

 

 

هیچ یک از طبقات اجتماعی از ابتلای به آن مصون نیستند.

- در تمام جوامع و حوزه های جغرافیایی یافت می شود و میزان بروز و شیوع آن در سراسر جهان تقریبا یکسان است.

- در شهر هایی که «بیش از یک میلیون نفر» سکنه دارند شیوع این بیماری "بیشتر" است.

- بین شیوع اسکیزوفرنیا و تراکم جمعیت منطقه، همبستگی( correlation) دیده شده است.

- در جوامع شهری( 2) برابر جوامع روستایی است.

- وجود فشار های اجتماعی محیط های شهری می تواند بر وقوع این بیماری در کسانی که در معرض خطرند اثر بگذارد.

آسیب شناسی عصبی در بیماران اسکیزوفرنیا

 

 

در قرن نوزدهم این اختلال را در زمره اختلالات کارکردی( فانکشنال) قرار دادند؛ اما در "انتهای قرن بیستم" پژوهشگران به جهش های چشمگیری در کشف مبنای احتمالی آسیب شناسی عصبی نایل شدند.

1 کاهش حجم مغز که ظاهراً نتیجه ی کاهش تراکم آکسون ها، دندریت ها و سیناپس هاست.
-  تراکم سیناپس ها در"نوجوانی" به حد بزرگسالی می رسد و علت آنکه بیماران اغلب در نوجوانی دچار علائم اسکیزوفرنی می شوند، هرس شدن مفرط سیناپس ها در این مرحله از رشد می باشد.

2  وجود نابهنجاریهایی از نظر آسیب شناسی عصبی یا شیمی عصبی در "قشر مخ"( کاهش حجم آن یا کاهش ماده خاکستری).

3  بزرگی بطن های جانبی و سوم.

4  کاهش تقارن در لوب های گیجگاهی، پیشانی و پس سری.

5  کاهش حجم هیپوکامپ که خود را به صورت اختلال در انتقال عصبی گلوتامات نشان می دهد.

6  لوبوتومی پره فرونتال( سندرم لوب پیشانی) که بیانگر نقایص کارکردی در قشر جلو پیشانی است.

7  کاهش حجم یا از بین رفتن نورونها در برخی زیر هسته های تالاموس.

8 مورد توجه بودن عقده های قاعده ای و مخچه، دست کم به ۲ دلیل:
- وجود حرکات عجیب در این اختلال از قبیل:
*راه رفتن ناشیانه( awkward gait)،
*شکلک درآوردن( facial grimacing) و
*حرکات قالبی( استرئوتایپی).
- بیماری هانتینگتون که عقده های قاعده ای را درگیر می کند بیش از بقیه اختلالات عصب شناسانه با روانپریشی همراه است.

 

 امروزه اسکیزوفرنیا را اختلال "مدارهای عصبی مغز" می دانند.
 - عقده های قاعده ای و مخچه با لوب های پیشانی ارتباطاتی دو طرفه دارند بنابراین ناهنجاری های لوب پبشانی ممکن است ناشی از فرایند بیماری در این مناطق باشد نه خود لوب پیشانی.
- مشاهده ارتباط بین اختلال عملکرد حافظه فعال، برهم خوردن یکپارچگی نورونی جلو پیشانی، تغییرات قشر آهیانه ای تحتانی، سینگولار و جلو پیشانی و تغییر خون رسانی هیپوکامپ قویاً مؤید اختلال مدار عصبی حافظه فعال در بیماران دچار اسکیزوفرنی است.

- تعداد زیادی از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی نوار مغزیشان غیر طبیعی است و حساسیت زیادی به روش فعالسازی نشان می دهند.

- مثلاً پس از محروم سازی از خواب، امواج نیزه ای زیادی نشان می دهند.
- امواج آلفای کمتری دارند، امواج تتا و دلتایشان بیشتر است.
- احتمالا امواج صرعی شکل و نیز نابهنجاریهای طرف چپ در آنها بیش از معمول است.

-  بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی نمی توانند صداهای نامربوط و کم اهمیت را نادیده بگیرند و نسبت به همهمه و صداهای مزاحم محیط بیش از حد حساسیت نشان می دهند، این امر تمرکز را برای بیمار مشکل کرده و  ممکن است یکی از عوامل دخیل در ایجاد توهم های شنوایی باشد.

-  در بیماران مبتلا به صرع کانونی مرکب( CPE)، به ویژه در کسانی که تشنج شان لوب گیجگاهی را فرا می گیرد، کانون تشنج در طرف چپ و در سنین پایین شروع شده باشد؛ روانپریشی هایی شبیه اسکیزوفرنی روی می دهد بنابراین علایم ردیف اول اشنایدری که شبیه علایم( CPE) است، شاید نتیجه وجود آسیبی در لوب گیجگاهی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی باشد.

 

 بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی به شکلی غیرمعمول به محرک های حسی حساس اند( چون توانش های فراخوانده زودرس شان بزرگتر است)، اما پردازش اطلاعات در سطوح بالاتر قشریشان کندتر صورت می گیرد( چون توانش های فراخوانده دیررس شان کوچکتر است).

- "۵۰ تا ۸۵ درصد" بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا از تعقیب دقیق یک هدف متحرک بصری ناتوان هستند( اختلال در تعقیب ظریف چشمی و مهار گسیختگی حرکات جهشی) این ناتوانی در بستگان درجه اول این بیماران نیز دیده می شود.

- نابهنجاریهای ایمنی مشاهده شده در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی عبارت است از:
- کم شدن تولید اینترلوکین -۲ در سلول های T.
- کاهش تعداد لنفوسیت های محیطی و نیز کاهش میزان پاسخدهی آنها.
- وقوع واکنش های نابهنجار سلولی و سرمی در برابر نورون ها.
- وجود پادتن های معطوف به مغز( پادتن های ضد مغز).

 

عوامل بیوشیمیایی اسکیزوفرنیا

 

- فرضیه دوپامینی بیانگر آزادسازی مفرط دوپامین(علایم مثبت) در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی است - این نظریه محصول دو مشاهده است:

اول همبستگی، اثربخشی و قدرت اکثر داروهای ضد روانپریشی بر گیرنده های نوع ۲ دوپامین.
دوم اینکه داروهای افزایش دهنده فعالیت دوپامینرژیک که مشهورترین شان آمفتامین است، مقلد روانپریشی هستند.

-  فزونی سروتونین( علایم مثبت+علایم منفی )

- کاهش نوراپی نفرین که سبب آنهدونیا که یکی از خصوصیات بارز اسکیزوفرنی است( کاهش ظرفیت ارضای هیجانی و کاهش توانایی تجربه لذت).

- کاهش گابا که بر فعالیت دوپامین اثرات تنظیمی دارد.

- و کاهش استیل کولین که بیانگر تخریب شناختی حاصل از این اختلال است.

 

 

ملاک های تشخیصی اختلال اسکیزوفرنیا

 

معیار A:
 «دو ملاک زیر یا تعداد بیشتر» هر یک برای مدت زمان قابل ملاحظه ای در طول دوره "یک ماهه"  وجود دارند( یا در صورت درمان موفق، کمتر).
حداقل یکی از اینها باید (۱)، (۲)، یا (۳) باشد.

1 هذیان ها
2  توهمات
3 گفتار آشفته( مثل انحراف گفتار یا گسیختگی مکرر)
4 رفتار بسیار آشفته یا کاتاتونیک
5 علایم منفی( یعنی، تخت شدگی حالت عاطفی + ناگویی [alogia] + بی ارادگی[avolition]).

-  در DSM-IV اعتقاد بر این است که:
اگر هذیان های فرد غریب باشد یا توهم هایش به صورت صدایی باشد که در مورد رفتار یا گفتار فرد اظهار نظر می کند یا حداقل دو صدا باشد که با هم مکالمه می کنند، همان یک علامت برای معیار "A" کافیست.

 

- معیار B:
برای مدت زمان قابل ملاحظه ای از شروع اختلال سطح عملکرد در یک یا چند زمینه عمده مانند:
کار، روابط میان فردی، یا مراقبت شخصی به طور چشمگیر کمتر از  سطحی است که فرد پیش از شروع بیماری بدان دست یافت بود.
در صورتی که شروع در کودکی یا نوجوانی باشد، "ناتوانی در رسیدن" به سطح مورد انتظار عملکرد میان فردی، تحصیلی، یا شغلی وجود دارد.

- معیار C:
نشانه های اختلال، به مدت حداقل "۶ ماه" ادامه می یابند.
این دوره ۶ ماهه شامل:
- حداقل ۱ ماه( یا کمتر اگر با موفقیت درمان شده باشد) باید علائم ملاک A را برآورده کنند( یعنی، نشانه های مرحله فعال) و ممکن است دوره هایی شامل مقدماتی یا باقیمانده را هم دربر بگیرد.
- طی این دوره های مقدماتی یا باقیمانده، علائم اختلال ممکن است فقط با نشانه های منفی یا با دو یا تعداد بیشتری نشانه ثبت شده در ملاک A به شکل ضعیف شده وجود داشته باشند( مثل عقاید عجیب و غریب، تجربیات ادراکی غیر عادی).

 

-  معیار D:
تشخیص اختلال اسکیزوافکتیو و اختلال افسردگی یا دو قطبی همراه با ویژگی های روان پریشی منتفی می شوند، براساس این دو دلیل:

1 هیچ دوره افسردگی یا مانیک به طور همزمان با نشانه های مرحله فعال روی ندهد.
2 حال اگر دوره های خلقی در مدت نشانه های مرحله فعال روی داده باشند، در بخش کمتری از کل مدت دوره های فعال و باقیمانده بیماری وجود داشته باشند.

- معیار E:
این اختلال ناشی از تاثیرات فیزیولوژیکی مواد( مثل سوء مصرف مواد مخدر، دارو) یا بیماری جسمانی دیگر نیست.

- معیار F:
اگر سابقه اختلال طیف اوتیسم یا اختلال ارتباط با شروع کودکی وجود داشته باشد، تشخیص اضافی اسکیزوفرنی فقط در صورتی داده می شود که هذیان ها و توهمات برجسته، علاوه بر نشانه های لازم دیگر اسکیزوفرنی نیز حداقل به مدت ۱ ماه( یا کمتر اگر با موفقیت درمان شده باشد) وجود داشته باشند.

 

 

 

انواع فرعی اسکیزوفرنیا

 

براساس تظاهرات بالینی، اسکیزوفرنی شامل این انواع فرعی می باشد.

1 نوع بدگمان (پارانوئید)
2 نابسامان (disorganized)
3 کاتاتونیک
4 نامتمایز (undifferentiated)
5 باقیمانده (residual)

اسکیزوفرنیا( 1)

برای نخستین بار در قرن نوزدهم به عنوان یک اختلال طبی که ارزش بررسی دارد توسط صاحبنظرانی چون

۱. بندیکت مورل (۱۸۷۳_۱۸۰۹)
۲. امیل کرپلین (۱۹۲۶_۱۸۵۶)
۳. اویگن بلویلر (۱۹۳۹_۱۸۵۷)
۴. ارنست کرچمر (۱۹۲۶_۱۸۸۸)
۵. کورت اشنایدر (۱۹۶۷_۱۸۸۷)
۶. کارل یاسپرس (۱۹۶۹_۱۸۸۳)
۷. آدولف مایر (۱۹۵۰_۱۸۶۶)

مطرح شد.

 

امیل کرپلین

برای این اختلال، اصطلاح «دیمنشیا پری کاکس» را به کار برد.
- همانند مورل بر فرایند شناختی مشخص (دمانس) و زود آغاز بودن اختلال تأکید داشت.
- این بیماری را دارای سیری دراز مدت و رو به تباهی توصیف کرد.
- علائم بالینی شایع آن از دیدگاه کرپلین عبارتند از: " توهم + هذیان"
- جدا کردن بیماران اسکیزوفرنی از بیماران روان پریش طبقه مانیا_افسردگی و پارانویا.

🔷 معتقد بود در بیماران "مانیک_دپرسیو"  دوره های مشخص بیماری با دوره هایی از کارکرد بهنجار تناوب دارد.
🔷 و بیماری پارانویا ( ک مشخصه آن وجود هذیان های مداوم گزند و آسیب) فاقد سیر تباه کننده دمانس می باشد !!!
 

از نظر اوگین بلویلر
 اویگن بلویلر معتقد است اصطلاح اسکیزوفرنیا روان گسیختگی مبین گسیختگی میان" فکر، احساس و رفتار" بیماران مبتلا به این اختلال است.

وی برخلاف کرپلین، معتقد به وجود سیر تباه کننده این اختلال نیست.

- مطرح کردن چهار A (علائم بنیادین یا اولیه):
1. Association
 اختلال تداعی به ویژه سستی تداعی ها.
2. Affect
 حالت عاطفی
3. Autism
 در خودماندگی
4. Ambivalence
 دودلی

- علائم فرعی یا ثانویه:
- توهم + هذیان

 از نظر آدولف مایر اسکیزوفرنی واکنش غیر انطباقی بیمار در قالب تجربیات زندگی می باشد به عبارتی واکنش در برابر فشارهای زندگی است.

 

همه گیر شناسی اسکیزوفرنیا

- شیوع مادام العمر آن، حدود یک درصد است؛ یعنی از هر ۱۰۰ نفر تقریبا " یک " نفر مبتلا خواهد شد.

 - میزان ابتلا در افرادی که در نواحی شهری و جوامع صنعتی به دنیا آمده اند، بالاتر است.

- تقریبا فقط نیمی از تمام بیماران مبتلا به این اختلال تحت درمان قرار می گیرند.

 

سن و جنس در اسکیزوفرنیا

- شیوع" یکسان" در دوجنس ( مردان و زنان)

- معمولا قبل از 25 سالگی شروع و تا آخر عمر پایدار می ماند.

- شروع و سیر بیماری در دو جنس "متفاوت" است.

- شروع آن در مردها زودتر از زنان می باشد.

- بیشترین سن شروع در مردان( 25_10سالگی) و در زنان( 35_25 سالگی) است.

- توزیع سنی آن در زنان دووجهی است (در میانسالی نقطه اوج دیگری دارد یعنی پس از ۴۰ سالگی).

- شروع آن قبل از 10 سالگی یا بعد از 60 سالگی بی نهایت نادر است.

- فرجام بیماران مونث بهتر از بیماران مذکر است و مردان بیشتر دچار علائم منفی می شوند.

- مواردی از اختلال ک پس از 45 سالگی شروع می شود" اسکیزوفرنیا با شروع دیررس" نامیده می شود.

 

عوامل مربوط به زاد و ولد در اسکیزوفرنیا

- میزان باروری افراد مبتلا درحدود جمعیت عمومی است.

- خویشاوندان نسبی درجه اول افراد مبتلا، درمقایسه با جمعیت عمومی" 10برابر" بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.

 

بیماری طبی در اسکیزوفرنیا

 

- میزان مرگ و میر بر اثر تصادفات و علل طبیعی، بیش از جمعیت عمومی است( شاید به این علت که تشخیص و درمان بیماری های داخلی و جراحی این افراد از نظر بالینی امری است دشوار).

 - 80 درصد از کل افراد اسکیزوفرن به طور همزمان، بیماری های داخلی مهمی نیز داشته اند.

-  50 درصد از بیماری های داخلی آنان، تشخیص داده نمی شود.

سبب شناسی در اسکیزوفرنیا( عفونت و فصل تولد)

 - افراد مبتلا، بیشتر در( زمستان و اوایل بهار) متولد شده و کمتر در( اواخر بهار و در تابستان) به دنیا آمده اند.

- عوارض حاملگی و بدو تولد

- مواجهه با همه گیری های آنفلوانزا در سه ماهه ی "دوم" بارداری.

- گرسنگی مادر در دوران بارداری.

- ناسازگاری عامل Rh( زمانی که خون مادر Rh منفی و خون نوزاد Rh مثبت دارد).

- تولد تعداد زیادی از مبتلایان در فصل زمستان.

- مواجهه با گرسنگی در دوره حول و حوش لقاح با افزایش" دوبرابری" خطر بروز اسکیزوفرنیا همراه است.

- مواجهه با گرسنگی در اوایل بارداری خطر بروز اختلال شخصیت" اسکیزوئید" نیز افزایش می یابد.

هیدروسفالی( 2)

مقدمه

هیدروسفالی که به عنوان آب آوردن مغز شناخته می شود یک اختلال در مغز به ویژه در کودکان است. در هیدروسفالی مایع مغزی نخاعی نمی تواند در مغز به راحتی جریان پیدا کند

این مایع باعث تغذیه و کمک به شناور بودن مغز( و حتی کاهش وزن آن) می کند. در صورت جریان نیافتن این مایع، به مغز فشار وارد می شود.

در نتیجه سر کودک بزرگ شده و بافت مغز به شدت تحت آسیب قرار خواهد گرفت. معمول ترین درمان برای این اختلال شانت گذاری است. 

هیدروسفالی چیست؟

هیدروسفالی اختلالی است که با تشکیل مایعات در جمجمه ایجاد می شود و باعث تورم مغز می شود. این اسم به معنای" آب آوردن مغز" است.

آسیب مغزی می تواند در نتیجه تولید مایعات رخ دهد. این آسیب می تواند به اختلالات رشدی، جسمی مانند اختلال در راه رفتن و ذهنی مانند اختلال در حافظه منجر شود. برای جلوگیری از عوارض جدی حتماً به درمان نیاز دارد.

هیدروسفالی به طور عمده در کودکان و بزرگسالان بالای 60 سال رخ می دهد، اما بزرگسالان جوان تر نیز می توانند به آن دچار شوند.

انستیتوی اختلالات عصبی و سکته مغزی تخمین می زند که از هز 1000 کودک 1 یا 2 کودک با هیدروسفالی متولد می شوند.

هیدروسفالی:
تجمع بیش از حد مایع (CSF) در داخل بطن ها را هیدروسفالی گویند. هیدروسفالی به حالتی گفته می شود که ضمن گشاد شدن بطن های مغز فشار مایع مغزی نخاعی بالا می رود، یعنی مایع مغزی نخاعی (CSF) در داخل بطن ها جمع می شود.میزان طبیعی این مایع ۱۰۰-۱۵۰ میلی لیتر می باشد که در طول ۲۴ ساعت سه بار تعویض می شود. ولی در هیدروسفالی این مایع بیشتر شده و در نتیجه فشار داخل جمجمه را بالا می برد. افزایش فشار داخل جمجمه باعث فشرده شدن بافت مغز و جلوگیری از رشد آن می گردد.
علائم هیدروسفالی:
افزایش محیط دور سر، نازکی استخوان جمجمه و ملاج های بزرگ و برآمده، ناتوانی در تکان دادن سر، انحراف کره چشم به سمت پایین، خواب آلودگی، سردرد، تهوع، استفراغ جهنده، لوچی چشم ها، اختلال در حرکات اندام ها، بزرگ شدن سر و شفاف شدن پوست سر، سفتی عضلات، فشار بر روی شریان ها و ورید ها و رنگ پریدگی پوست، مکیدن سخت، تحریک پذیری، گریه متغیر، وزن تنه و پاها کمتر از وزن سر، تشنج، عقب ماندگی ذهنی.
علل هیدروسفالی:   ۱- خونریزی داخل بطن مغز در نوزادان نارس. ۲- مننژیت و عفونت بطن های مغز. ۳- علل مادرزادی مانند مننگومیلوسل ....
راه های تشخیص: پزشکان هیدروسفالی در کودکان و نوزادان را از روی علائمی از قبیل ملاج های بزرگ و برآمده، انحراف کره چشم به سمت پایین و افزایش اندازه دور سر تشخیص می دهند.
سونوگرافی نیز می تواند برای بهتر دیدن وضعیت مغز کمک کند.
از MRI مغز نیز می توان به منظور بررسی تجمع بیش از حد مایع مغزی نخاعی در مغز استفاده کرد.
CT SCAN نیز می تواند بطن های بزرگ شده مغز که در اثر تجمع مایع مغزی نخاعی به این حالت درآمده است را نشان دهد.
کشیدن مایع مغزی نخاعی و اندازه گیری میزان فشار مغز نیز می تواند تشخیص قطعی را نشان دهد.
درمان هیدروسفالی:
هیدروسفالی در صورتی که درمان نشود می تواند برای بیمار کشنده باشد. البته درمان این بیماری هم ممکن است نتواند آسیب هایی که به مغز وارد شده است را به طور کامل ترمیم کند، اما هدف از درمان هیدروسفالی جلوگیری از آسیب دیدگی بیشتر مغز است.
در مواردی که بیماری حالت خفیف و ابتدایی دارد ترکیبات دارویی که باعث کم شدن مایع مغزی نخاعی می شود، تجویز می گردد.
در موارد پیشرفته و حاد، راهکارهای دارویی کمک زیادی نمی کند و راه درمانی اصلی، جراحی محسوب می شود.
یکی از بهترین روش های درمانی هیدروسفالی، قرار دادن شنت "لوله ای ظریف" در جمجمه است که باعث می شود مایعات اضافی را از مغز به حفره دیگری در بدن منتقل کند و بدین ترتیب سر به حالت طبیعی بر می گردد.
مراقبت پرستاری از نوزاد مبتلا به هیدروسفالی:
۱. به علائم افزایش فشار مغزی، استفراغ، بی قراری، تحریک پذیری، خواب آلودگی و تغییر در تنفس توجه کرده و به پزشک اطلاع دهید.
۲. علائم کم آبی مانند : کم شدن حجم ادرار، افزایش خشکی پوست، خشک شدن لب ها و دهان را مورد توجه قرار داده و به پزشک اطلاع دهید.
۳. تغذیه با شیر مادر به خاطر بی اشتهایی نوزاد در دفعات متعدد و به اندازه کافی انجام شود.
۴. نوزاد باید هنگام تغذیه در وضعیت نیمه نشسته قرار گیرد.
۵. نوزاد بعد از تغذیه باید در وضعیت خوابیده به پهلو در حالی که سر کمی بالاتر است قرار بگیرد تا از مشکلات بعدی جلوگیری شود.
۶. در هنگام تغییر وضعیت نوزاد، سر و بدن همزمان تغییر داده شوند تا از کشیده شدن گردن جلوگیری شود.
۷. از فشار زیاد روی پوست محل شنت خودداری شود.
۸. در صورت دیستانسیون شدید شکم به پزشک اطلاع داده شود.
۹. علائم افزایش فشار مغز مثل تغییر در سطح هوشیاری، تغییر علائم حیاتی، استفراغ، تغییر در اندازه مردمک ها بررسی شده و به پزشک اطلاع داده شود.
۱۰. بعد از عمل جراحی نوزاد در حالت خوابیده به پشت قرار گیرد تا از خروج ناگهانی مایع مغزی نخاعی خودداری شود و بعد طبق نظر پزشک معالج از ۳۰ تا ۴۵ درجه سر نوزاد بالا برده شود.

 

اختلالات تیک (3)

تشخیص و خصوصیات بالینی

برای گذاشتن تشخیص اختلال توره، سابقه ی تیک های متعدد و بروز حداقل یک تیک صوتی در مقطعی از اختلال ضروری است. بر طبق DSM-IV-TR تیک ها باید بارها در طول روز و تقریباً هر روز یا متناوباً بروز کرده و ممکن است بیش از یک سال دوام داشته باشند. سن متوسط شروع تیک ها 7 سالگی است، ولی ممکن است حتی در دو سالگی نیز آغاز شود. شروع باید پیش از سن 18 سالگی باشد.

در اختلال توره، تیک های اولیه در ناحیه صورت و گردن است. با گذشت زمان تیک ها به قسمت های پایین تر بدن گسترش می یابند. شایعترین اوناع تیک های توصیف شده عبارتند از: 1) تیک های ناحیه سر و صورت؛ 2) تیک های ناحیه دست و بازوها؛ 3) تیک های ناحیه تنه و اندام های تحتانی؛ 4) تیک های دستگاه تنفسی و گوارشی. در این نواحی تیک ها به اشکال زیر تظاهر می کنند: شکلک درآوردن؛ چین دادن به پیشانی؛ بالا بردن ابروها؛ چشمک زدن؛ پلک زدن؛ باد انداختن به منخرین؛ درهم کشیدن بینی؛ غنچه کردن دهان؛ نشان دادن دندان ها؛ گاز گرفتن لب ها و سایر قسمت های بدن؛بیرون آوردن زبان؛ جلو آوردن فک تحتانی؛ تکان دادن سر به پایین یا طرفین؛ نگاه کردن از گوشه چشم؛ چرخش سر؛ حرکات پرتاپی دست و بازوها؛ کشیدن انگشتان؛ پیچاندن انگشتان؛ مشت کردن دست؛ بالا انداختن شانه ها، تکان دادن پا، زانو یا انگشت پا؛ حرکات ویژه در راه رفتن؛ پیچش دادن به بدن؛ درجا پریدن؛ سکسه؛ آه کشیدن؛ خمیازه کشیدن؛ بالا کشیدن بینی؛ فوت کردن از منخرین؛ دم صدادار؛ تنفس با آب و تاب با آروغ زدن؛ ایجاد صدای مکش یا ملچ و ملچ لب ها و صاف کردن گلو. درحال حاضر چندین ابزار سنجش در دسترس است که در تشخیص اختلالات تیک مفیدند. این ابزارها شامل ابزارهای ارزیابی خودگزارشی جامع نظیر خودگزارش دهی علایم تیک و مقیاس شدت یکپارچه تیک یل هستند و از سوی بالینگر اجرا می شوند.

معمولا علایم رفتاری مقدماتی نظیر تحریک پذیری، مشکلات توجه و تحمل در برابر محرومیت پیش از شروع تیک ها یا همزمان با آن بروز می کند. بیش از 25 درصد افراد مبتلا در برخی مطالعات قبل از اینکه تشخیص اختلال توره دربافت کنند، با تشخیص اختلال کم توجهی/بیش فعالی تحت درمان با داروهای محرک قرار گرفته اند. شایعترین تیک اولیه چشمک زدن است که متعاقب آن تیک سر یا شکلک درآوردن بروز می کند. اکثر علایم صوتی و حرکتی پیچیده، سال ها پس از علایم اولیه ظاهر می شود. بددهنی معمولا در اوایل نوجوانی شروع شده و تقریباً در یک سوم موارد دیده می شود. بددهنی ذهنی( که در آن ناگهان یک فکر یا کلمه زشت و نامقبول اجتماعی در ذهن خطور می کند) نیز ممکن است مشاهده شود. در برخی موارد شدید، آسیب جسمی نظیر کنده شدن شبکیه و مشکلات ارتوپدی بر اثر تیک های شدید ایجاد شده است.

وسواس فکری و عملی، مشکلات توجه ، تکانشگری و مشکلات شخصیتی ممکن است همراه با اختلال توره دیده شود. مشکلات توجه اغلب پیش از شروع تیک وجود دارد، درحالی که علایم وسواسی- جبری غالباً بعد از شروع تیک بروز می کنند. هنوز در مورد اینکه این مشکلات ثانوی به تیک بروز می کنند و یا عمدتاً بر اثر همان اختلال پاتولوژیک زمینه ای ایجاد می شوند، جای بحث وجود دارد. بسیاری از تیک ها اجراء پرخاشگرانه یا جنسی دارند که ممکن است عواقب اجتماعی جدی برای بیمار به وجود آورند. از نظر پدیدارشناختی تیک ها شبیه عدم سانسور ذهنی( به طور ناخودآگاه) بوده و با افزایش رفتار تکانشی و تبدیل بسیار سریع اندیشه به عمل همراه است.  

اختلالات تیک( 2)

انواع اختلالات تیک:

اختلال توره: طبق DSM-IV-TR تیک های اختلال توره شامل تیک های متعدد حرکتی و یک یا چند تیک صوتی است. این تیک ها در طول روز بارها روی می دهند و بیش از یک سال طول می کشند. این اختلال پیش از سن 18 سالگی شروع شده و ناشی از مصرف مواد یا یک اختلال طبی عمومی نیست.

ژرژ ژیل دولاتوره نخستین بار در سال 1885 وقتی در فرانسه با ژان مارتین شارکو کار می کرد بیماری را توصیف کرد که بعداً مبتلا به اختلال توره شناخته شد. او متوجه سندرمی در بین چندین بیمار شد که شامل تیک های متعدد حرکتی، بد دهنی و پژواک کلام بود.

 همه گیر شناسی

شیوع اختلال توره در طول عمر بین 4 تا 5 در ده هزار تخمین زده می شود. شیوع این اختلال در کودکان بیش از بزرگسالان است و 5 تا 30 در 10 هزار تخمین زده می شود. در حالی که 1 تا 2 نفر از هر 10 هزار بزرگسال واجد ملاک های تشخیصی اختلال توره هستند. جزء حرکتی اختلال عموماً تا سن 7 سالگی شروع می شود و تیک های صوتی تا 11 سالگی بروز می کنند. اختلال توره در پسرها تقریباً 3 برابر شایع تر از دخترهاست.

سبب شناسی 

عوامل ژنتیک: مطالعه بر روی دوقلوها و فرزندخواندگی و مطالعات در تحلیل جداسازی همگی حاکی از آن است که عوامل ژنتیک در بروز این اختلال نقش دارند.مطالعات دوقلوها نشان داده است که این اختلال دوقلوهای یک تخمکی شایع تر از دوقلوهای دو تخمکی است. این واقعیت که ممکن است اختلال توره و اختلال اختلال توره و اختلال تیک صوتی یا حرکتی مزمن در یک خانواده مشاهده شوند این دیدگاه را تقویت می کند که اختلالات مزبور بخشی از یک طیف یا زمینه ژنتیکی هستند. به نظر می رسد در پسران مادران مبتلا به اختلال توره خطر ابتلا به این اختلال در سطح خود قرار دارد. شواهد موجود در برخی خانواده ها حاکی از آن است که اختلال توره به طریقه اتوزومال غالب انتقال می یابد.

بین اختلال توره و اختلال و اختلال کم توجهی/ بیش فعالی رابطه ای وجود دارد و تا نیمی از مبتلایات به اختلال توره دچار اختلال کم توجهی/بیش فعالی نیز هستند. 

بین اختلال توره و اختلال وسواسی- جبری رابطه ای وجود دارد و تا 40% افراد مبتلا به اختلال توره دچار اختلال وسواسی-جبری نیز هستند. به علاوه در بستگان درجه اول مبتلا به اختلال توره خطر بروز این اختلال و نیز اختلال تیک صوتی یا حرکتی مزمن و اختلال وسواسی-جبری بالاست. .