برخورداری از حس" خودارزشمندی" و "اعتماد به نفس" قوی به مثابه ی یک سرمایه ارزشمند حیاتی، برای همه انسان ها، به ویژه کودکان و نوجوانانی که از مهارت های اجتماعی کمتری برخوردارند، از مهم ترین عوامل پیشرفت و شکوفایی استعدادها و خلاقیت هاست.
به طور کلی فرایندهای شناختی، احساسات، انگیزه ها برقراری روابط مابین، شیوه زندگی، تصمیم گیری ها و انتخاب های ما قویاً متأثر از چگونگی احساس خودارزشمندی و اعتماد به نفس است. یک اراده قوی در گرو اعتماد به نفس قوی و استوار است. تسلیم ناپذیری، مطمئن، مصمم و راسخ قدم بودن از صفات برجسته ی رهبران بزرگ تاریخ انسان هاست. به عبارت دیگر تنها عوامل تعیین کننده ی رفتار، اعتماد به نفس و احساسی است که ما نسبت به خودمان داریم. به قول" مازلو" ( 1954) ما برای سلامت روانی خود نیاز به احساس اعتماد به نفس مثبت و قوی داریم. بنابراین برای برخورداری از اعتماد به نفس، نیاز دارد که از احترام و شأن اجتماعی مطلوب و نگرش و مثبت به خویشتن بهره مند باشد.
تحقیقات انجام شده در مدارس مختلف بویژه مدارس استثنایی نشان می دهد که بین پیشرفت تحصیلی و نگرش فرد نسبت به خودش رابطه مستقیمی وجود دارد. هرقدر دانش آموز احساس و نگرش مثبتی نسبت به خودش داشته باشد، موفقیت بیشتری در پیشرفت تحصیلی از خود نشان می دهد( فرانک 1986).
در این میان والدین، خواهران و برادران معلمان و همسالان کودکانی که به دلایلی نظیر کمرویی، اضطراب، ناتوانی در انجام تکالیف درسی و یا عقب ماندگی ذهنی از اعتماد به نفس لازم برخوردار نیستند، نقش بسیار مهمی در ایجاد و تقویت حس" خودارزشمندی" و اعتماد به نفس آن ها دارند. آنچه برای بهداشت روانی پیشرفت تحصیلی و شغلی این قبیل دانش آموزان ضروری می باشد، این است که به آن ها کمک نماییم تا در ایشان حس خودپنداری واقعی و اعتماد به نفس قوی رشد یابد. به دیگر سخن بوجود آمدن و تقویت کارایی کارایی و احساس ارزشمندی در شکوفایی شخصیت و توانمندی های کودکان و نوجوانان بسیار مهم است.
