مرکز توانبخشی ایران زمین

۱ مطلب در شهریور ۱۴۰۰ ثبت شده است


انواع فلج مغزی:


اسپاستیک 
آتتوئید
آتاکسیک
مختلط

فلج مغزی به گروهی از اختلالات سیستم عصبی در دوران نوزادی یا ابتدای دوران کودکی گفته می شود که تاثیرات مداوم و همیشگی بر حرکات و هماهنگی عضلات بدن می گذارد. علت بروز فلج مغزی آسیب یا بروز اختلالی در تشکیل قسمت هایی از مغز است که موجب می شود توانایی مغز در کنترل حرکات بدن و حفظ حالت و تعادل بدن دچار مشکل  شود. فلج مغزی ناحیه کنترل حرکات در لایه بیرونی مغز را درگیر می کند( به نام قشر مغزی). این قسمت از مغز، دستورات مربوط به حرکات عضلات را صادر می کند. در برخی از موارد قشر مغزی در دوران جنینی به طور کامل وطبیعی رشد نمی کند. در برخی از موارد کودک سالم است اما بر اثر حادثه ای در دوران بارداری، در حین تولد یا بعد از تولد، این قسمت از مغز او دچار آسیب می شود. در هر دو مورد این آسیب قابل جبران نیست و همیشگی هستند. فلج مغزی کودکان را نمی توان به طور کامل درمان کرد اما با به کارگیری روش های فیزیوتراپی وتوانبخشی فلج مغزی می توان توانایی های کودک را بهبود بخشید. بسیاری از کودکان میتوانند با کمک این درمان ها، ناتوانی های خود را تا حدود زیادی کنترل و مدیریت کنند ودر دوران بزرگسالی زندگی مشابه با زندگی نرمال داشته باشند. برای توصیف تاثیر فلج مغزی بر تون عضلات از دو اصطلاح هیپوتونی( تونوس پایین عضلات باعث شل و ضعیف شدن عضلات می شود) و هیپرتونی( تونوس بالای عضلانی باعث انقباض و سفتی عضلات می شود) استفاده می شود. 
علائم:
 کودکان مبتلا به فلج  مغزی ممکن است علائم  بسیار زیاد و مختلفی داشته باشند از جمله :
عدم  هماهنگی مناسب عضلات در هنگام انجام حرکات ارادی، داشتن عضلات خشک و منقبض با واکنش های حرکتی شدید، ضعف در یک دست یا یک پا، راه رفتن روی پنجه پا، راه رفتن به حالت خمیده، داشتن حالت های مختلف حجم عضلانی در بدن مثلا عضلات بسیار خشک و منقبض یا عضلات بسیار شل و افتاده، ریختن آب از دهان، مشکل در بلعیدن غذا و مشکلات تکلم، داشتن لرزش در بدن یا انجام حرکات غیر ارادی به صورت تصادفی، تاخیر در یادگیری توانایی های حرکتی ،مشکل در انجام حرکات دقیق و ظریف مانند نوشتن یا بستن دکمه پیراهن. 
علل:
 فلج مغزی کودکان بر اثر رشد ناکامل یا غیر طبیعی و یا آسیب رسیدن به بخشی از مغز ایجاد می شو که این بخش کنترل حرکات بر بدن را به عهده دارد. این آسیب ممکن است قبل از تولد، در حین زایمان یا بعد از تولد رخ دهد. فلج مغزی ممکن است عوارضی هم روی کودک داشته باشد .
فلج مغزی مادر زادی: اغلب کودکانی که فلج مغزی  دچار هستند، به صورت مادرزادی این بیماری را دارند اما ابتلای آنها به فلج مغزی ماه ها و حتی سالها پس از تولد تشخیص داده می شود.
فلج مغزی اکتسابی: درصد کمی از کودکان به فلج مغزی اکتسابی مبتلا می شوند که دراین صورت بیماری بعد از تولد ایجاد می شود. برخی از علل ابتلا به فلج مغزی اکتسابی عبارتند از: آسیب  مغزی طی چند ماه یا چند سال اول زندگی کودک ،عفونت مغزی مانند مننژیت باکتریایی و یا آنسفالیت ویروسی، مشکل در جریان خون به مغز، یا ضربه شدید به سر بر اثر تصادفات ماشین، زمین خوردن یا تجاوز به کودک.
برخی از بیماری ها یا اتفاقاتی که ممکن است در دوران بارداری یا زایمان بروز کنند و ریسک به دنیا آمدن کودک  با فلج مغزی را بالا برندعبارتند از: وزن کم  کودک در حین تولد و زایمان زودرس، چند قلو زایی، عفونت در دوران بارداری ،قرار گیری مادر در برابر عناصر و مواد سمی، ابتلای مادر به اختلالات غده تیروئید، کم توانی ذهنی، دفع پروتئین یا تشنج.

انواع فلج مغزی:

فلج مغزی اسپاستیک: شایع ترین نوع است که بالغ بر 70-80 درصد موارد را شامل می شود. بیماران دچار سی پی اسپاستیک غالبا حرکات اغراق آمیز یا نامنظم( هیپرتونی) دارند .این نوع فلج مغزی پیامد آسیب دیدن کورتکس حرکتی مغزاست که حرکات ارادی را کنترل می کند. همچنین آسیب دیدن راه های هرمی که سیگنال ها را به عضلات می رسانند، نیز می تواند علت سی پی اسپاستیک باشد . به همین دلیل به این نوع سی پی، هرمی نیز گفته می شود. علائم و نشانه های رایج فلج مغزی اسپاستیک عبارتند از: واکنش های ضعیف، گرفتگی و سفتی یک سمت بدن، انقباض، گرفتگی وخشکی دائمی عضلات یا مفاصل، راه رفتن غیر عادی 
فلج مغزی آتتوئید: حدود ده درصد از موارد فلج مغزی در کودکان از نوع  آتتوئید یا سی پی غیر اسپاستیک تشخیص داده می شود. این نوع فلج مغزی ترکیبی از هیپرتونی و هیپوتونی است که باعث می شود تونوس عضلانی در نوسان باشد. ویژگی اصلی فلج مغزی آتتوئید حرکات غیر ارادی صورت، بالا تنه و دست و پا است. این نوع فلج مغزی در اثر آسیب دیدن مخچه یا گانگلیا بروز می یابد. علائم شایع فلج مغزی آتتوئید عبارتند از: سفتی یا خشک شدن بدن، افتادن دست و پا، وضعیت اندامی نامناسب، مشکلات تغذیه ای 
فلج مغزی آتاکسیک: فلج مغزی آتاکسیک از مشکلات مربوط به تعادل و هماهنگی ناشی می شود. سی پی آتاکسیک درصد پایینی از موارد فلج مغزی را به خود اختصاص می دهد. بیماران مبتلا به سی پی آتاکسیک معمولا در زمینه حرکات ارادی پیرامونی مشکل دارند. فلج مغزی آتاکسیک از این نظر با انواع دیگر سی پی تفاوت دارد که علت آن آسیب دیدن مخچه یعنی عضو کنترل کننده تعادل و هماهنگی است. بیماران دچار سی پی آتاکسیک  از رعشه و کاهش تونوس عضلانی رنج می برند.

علائم شایع عبارتند از:
مشکلات گفتاری، مشکل در ادراک عمق، لرزش و رعشه، از هم باز شدن پا ها هنگام راه رفتن .
فلج مغزی مختلط: چنانچه  علائم بیش از یک نوع سی پی در کودک مشاهده شود فلج مغزی از نوع مختلط است .
محل مشکلات حرکتی:
مونو پلژی: یک عضو، معمولا بازو درگیر است.
همی پلژی: یک سمت بدن، پا، بالاتنه و بازو درگیر است .         
دی پلژی: هر دو بازویا هر دو پا درگیر است.
کوادری پلژی: هر چهار دست و پا، بالاتنه و صورت فلج می شود.


 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۱ شهریور ۰۰ ، ۱۱:۳۵
فرشاد زارعی