اسکیزوفرنیا( 3)

اگرچه اسکیزوفرنی فقط یک علت ندارد، ولی درمان باید براساس رویکردی چند جنبه ای استوار باشد که عناصر نظری مختلف در آن وجود داشته باشند. مدل های جامع فعلی عبارتند از: درمان های زیستی، مداخله های روان شناختی عمدتاً به شکل فنون رفتاری، و مداخله های اجتماعی- فرهنگی که بر محیط درمانی و خانواده درمانی تمرکز دارند. 

درمان های زیستی در اسکیزوفرنیا

چند طبقه از دارو های ضد روان پریشی وجود دارند که آرام بخش های عمده یا داروهای نورولیپتیک نیز نامیده می شوند. داروهای نورولیپتیک علاوه بر اینکه آرامبخش هستند، فراوانی و شدت نشانه های روان پریشی را کاهش می دهند. داروهای نورولیپتیک مختلف از نظر مقدار لازم برای دستیابی به تأثیر درمانی، تفاوت دارند،  به طوری که از داروهای کم قدرت که به مقادیر مصرف زیاد نیاز دارند تا داروهای پر قدرت که در مقایسه، به مقادیر مصرف کمتر نیاز دارند، در نوسان هستند. طبقه کم قدرت، داروهایی مانند کلرپرومازین( تورازین) و تیوریدازین( ملاریل) را شامل می شوند؛ از جمله داروهای میان قدرت، تریفلوپرازین( استلازین) و تیوتیکسین( ناوین) هستند؛ داروهای پرقدرت، هالوپریدول( هالودول) و فلوفنازین( پرولیکسین) را در بر می گیرند. روانپزشک به احتمال زیاد برای بیماری که شدیداً بی قرار است داروی کم قدرت تجویز می کند، زیرا داروهای کم قدرت از داروهای پرقدرت آرامبخش بخش ترند. داروهای پرقدرت برای بیماری که کمتر بی قرار است ارجحیت دارند، اما آن ها خطر عوارض جانبی جدی تری دارند.

این داروهای ضد روان پریشی که به طور سنتی تجویز می شوند، از طریق مسدود کردن گیرندهای دوپامین تأثیر می گذارند. به عبارت دیگر، این دارو ها به مناطقی روی نورون ها می چسبند که معمولاً به انتقال دهنده ی دوپامین پاسخ می دهند. این تأثیر دو نتیجه رفتاری دارد، یکی درمانی و دیگر ناخواسته و مشکل آفرین. هنگامی که گیرنده های دوپامین در قسمت هایی از مغز که بر افکار و احساس ها تأثیر دارند، نافعال می شوند، نتیجه درمانی آن، کاهش فراوانی و شدت نشانه های روان پریشی است. 

مصرف داروهای ضد روان پریشی عوارضی از جمله: لرزش کنترل ناپذیر، سفت شدن عضلات، و حرکات غیر ارادی چشم دچار شوند. همچنین مصرف طولانی مدت داروهای نورولیپتیک سبب حرکت پریشی دیر رس در 10 تا 20 درصد از مصرف کنندگان می شود. این افراد در قسمت های مختلف بدن از جمله دهان، زبان، لب ها، انگشتان، دست ها، پاها و تنه دچار می شوند. همان گونه که می توانید تجسم کنید، این حرکات غیرارادی می توانند توانایی فرد را در راه رفتن، نفس کشیدن، خوردن و صحبت کردن شدیداً مختل کنند، به طوری که دیده شدن در چنین حالتی بسیار خجالت آور است.